पर्वतमा आठ करोड लगानीमा चुत्रो प्रशोधन उद्योग खुल्यो
पर्वतको कुश्मा नगरपालिका–५ स्थित जलकेनीमा कालीगण्डकी नदी किनारमा चुत्रो प्रशोधन उद्योग सञ्चालनमा आएको छ। चीनको छिफु वायोटेक्नोलोजी प्रालिको झण्डै ८ करोड रुपैयाँ लगानीमा स्थापना गरिएको ‘एसडिएसडी’ नामक यो उद्योगले दैनिक २० टन चुत्रो प्रशोधन गर्ने क्षमता राख्छ। उद्योगले पर्वत, म्याग्दी, बागलुङ, कास्की, लमजुङ, स्याङ्जालगायत जिल्लाबाट सङ्कलन गरिएको चुत्रोको जरा, हाँगा, र डाँठ प्रशोधन गरी आयुर्वेदिक औषधिको कच्चा पदार्थ तयार गर्नेछ।
उद्योगले प्रशोधन गरिएको धुलोलाई चीन पठाएर ‘पेनकिलर’ र ‘सुगर’ रोगजस्ता औषधिमा प्रयोग गरिने बताइएको छ। किसानहरूसँग प्रतिकिलो २० रुपैयाँमा चुत्रो र प्रतिकेजी ८ रुपैयाँमा गुर्जो गानो खरिद गर्ने उद्योगले जनाएको छ। खनेको र काटेको चुत्रोलाई हरियो अवस्थामै उद्योगमा ल्याउनुपर्ने भएकाले किसानलाई समयमै सामग्री आपूर्ति गर्न प्रोत्साहन गरिएको छ।
उद्योगमा चुत्रोको जरा र डाँठलाई नुन, पानी, र ‘सल्फिड एसिड’मा भिजाएर प्रशोधन गरिन्छ। प्रशोधनपछि धूलो बनाएर प्याक गरी निकासी गरिनेछ। कम्पनीले पहिलो चरणमा १,२०० केजी चुत्रोको कच्चा पदार्थ परीक्षण गरी प्रशोधन गरिसकेको छ।
यो परियोजना नेपालमै पहिलो भएको दाबी गर्दै व्यवस्थापक हरिकुमार श्रेष्ठले किसानका लागि आम्दानीको नयाँ स्रोत बन्ने बताए। डिभिजन वन कार्यालयका सहायक वन अधिकृत रामबहादुर विकले पनि बाँझो जमिन र सामुदायिक वनमा रहेको चुत्रोबाट किसान र सामुदायिक वन समूहले ठूलो लाभ लिन सक्ने बताए।
चुत्रो प्रशोधन उद्योग सञ्चालनमा आएपछि पर्वतका ग्रामीण क्षेत्रमा व्यावसायिक खेती गर्ने योजनाहरू अगाडि बढ्न थालेका छन्। यो उद्योगले न केवल किसानहरूको आम्दानीमा वृद्धि गर्नेछ।